Bitigarra komunitatea Arabako Mendialdeko lau herrik osatzen dute -Done Bikendi Harana (Haranari atxikia), Erroitegi, Ibisate eta Sabando (Arraia-Maeztuko udalari atxikiak)- eta mendi bat partekatzen dute.
Bitigarra komunitatearen sorburua, herri-basoen kasu gehienetan bezalaxe, historian galtzen da. Herri-basoen aprobetxamendua partekatzeko Araban diren herri-multzo ugarietako bat da. Bitigarra komunitatearen sorburua, herri-basoen kasu gehienetan bezalaxe, historian galtzen da.
Herri-basoen aprobetxamendua partekatzeko Araban diren herri-multzo ugarietako bat da. Basoa lau herri titularren artean banatuta dago, eta ustiaketa haietako bakoitzaren esklusiboa da; larreak, ordea, erabilera komunekoak dira.
Basoa lau herri titularren artean banatuta dago, eta ustiaketa haietako bakoitzaren esklusiboa da; larreak, ordea, erabilera komunekoak dira.
Herri horiek partekatzen duten mendia 300 hektarea ingurukoa da, eta horietatik 145 larreak dira. Basoaren eta larreen aprobetxamendua bereizita dago. Zuhaitzak herri bakoitzeko Administrazio Batzordeari dagozkio, eta horietatik lortzen den etekina herri bakoitzarentzat da. Mugarrien bidez banatzen dira udalerri bakoitzari dagozkion zuhaitzak. Lurzorua, ordea, komuna da, eta bertan, komunitatea osatzen duten lau herrietako edozeinetan kokatuta dauden ustiategi guztietako abereak bazka daitezke.
Egur-erloez gain (eskatzen duten etxeei ematen zaiena), gaur egun basoa ez da ustiatzen, arbolak gazteak direlako oraindik. Ustiatuz gero, etekinak zuhaitz horien jabe den herriarentzat izango lirateke. Larreak, ordea, bai ustiatzen dira, eta bertan bazkatzen dira lau herrietako ustiategietako abereak, bereizi gabe.
Bitigarrako komunitateak sei abeltzain ditu, bost gizon eta emakume bat. Zein herritakoak diren kontuan hartuta, Bitigarran bazkatzeko aukeraz gain, beste mendi batzuetan bazkatzeko eskubidea ere badute (Entziako Partzuergoan, Iturrietan, Atxurin, Gipuzkoarron eta Nazazarran, eta herri bakoitzeko mendietan, noski); beraz, ez daude larre bakar horren mende. Norberak erabakitzen du non bazkatuko diren bere abereak, eta joaten den lekuagatik urteko kuotak ordaintzen ditu.
Bitigarrako komunitatea, jurisdikzionalki Arraia-Maeztuko udalari dagokion arren, mendien jabetza udalerriena da.
- Plangintza egiten
- Arautzen
- Tokiko instituzioa
- Herri mugimendua – erakunde soziala
- Sarea